[27.08.12] Hà Okio

Sài Gòn cafe sữa đá xếp hạng nhất trong nhiều tuần trên sóng
radio, nghe online đến hiện tại là hơn 15 triệu lượt. Trên mạng có nhiều
bạn (có cả người nước ngoài) đã thu âm lại.

Nhưng đâu phải đến Sài Gòn cafe sữa đá người ta mới biết Hà Okio là ai.




Từ gần mười năm trước khi trò chuyện với các nhạc sĩ Quốc Trung, Huy
Tuấn, Võ Thiện Thanh, người viết bài này đã nghe họ nhắc đến cái tên Hà
Okio như một đối tác "ngang hàng". Nhưng Hà Okio còn tham gia viết và
thể hiện nhạc phim Nụ hôn thần chết, Chuyện tình xa xứ, Bẫy rồng, Long
ruồi... là tác giả của nhiều ca khúc đoạt quán quân trên các bảng xếp
hạng radio. Và bây giờ, Hà Okio - sinh năm 1981, vừa là nhạc sĩ, ca sĩ
kiêm luôn nhà sản xuất âm nhạc, và cũng là đại sứ thiện chí chiến dịch
Giờ Trái đất 2012 tại VN.

Từ Ciao cafe đến cafe sữa đá

Ðược biết đến bởi rap hip hop từ mười năm trước, các nhạc sĩ - ca sĩ đều
muốn tận dụng sở trường này của Hà Okio khi kết hợp. Và sự thành công
đáng kể nhất không thể không nhắc đến là bản mix trong ca khúc Buổi sáng
ở Ciao cafe. Những ca từ phóng khoáng bày tỏ một cách nhìn trẻ trung:
"...Ngoài kia người ta đang nháo nhào/Mưa ào ào và đường thì cứ đào..."
hay Vòng xoay: "...Vòng xoay như vòng đời nhìn từ đằng xa/Cuồng quay,
khi tiền ra tay như bùa ma/Loay hoay, nhiều khi nhìn hoài mà không ra/Vì
từ nay ngoài đường toàn là phi hành gia...". Những lời rap này Hà vừa
sáng tác vừa tự thể hiện luôn trong bản thu âm cùng Hà Anh Tuấn.


Giới trẻ thời điểm đó hầu như ai cũng thích những đoạn rap này và nhớ
cái tên Hà Okio. Nhưng Hà không tận dụng rồi nổi lên luôn cho nhanh bởi -
như Hà tự nhìn nhận: "Hà là người cầu toàn, làm cái gì chính mình thấy
phục mình thì mới làm. Ðọc rap không dễ, đâu phải cứ nói lung tung vần
điệu nghĩa là rap. Ðể sáng tác rap, đầu tiên Hà phải nghĩ mình định nói
cái gì, cái đó ông bà mình, những người xung quanh mình nói ra sao... Hà
viết ý ra trước rồi mới sửa ca từ cho có vần điệu". Rap của Hà, bởi
thế, rất VN, đúng cả ngữ điệu và từ ngữ, rõ lời, ở bất cứ cao độ nào
cũng không bị biến dạng âm... Khó vậy, kỹ vậy nên cả mấy năm trời tập
trung cho rap, Hà có ít sản phẩm là thế. Nhưng đạt được đến đó là thôi.
Hà bảo âm nhạc đâu chỉ có thế!


Thế nên mới đột nhiên tạm buông rap trong khoảng hai năm trở lại đây để
ngọt ngào tươi trẻ với Sài Gòn cafe sữa đá (Giải ca sĩ thể hiện xuất sắc
nhất live show Bài hát Việt tháng 7-2012): "Cho tôi một ly cafe cafe
sữa đá, cho tôi ngồi bên hàng cây tán lá, cho tôi được nhìn con đường xa
xa, dòng người dòng đời ngày ngày trôi qua. Cho tôi dừng chân ở nơi
quán xá bên đường... Sài Gòn cafe sữa đá, vẫn mãi như thế ai uống hay
chưa?". Những giai điệu vang lên lanh canh tươi vui như tiếng vọng của
chiếc muỗng khuấy vào ly cà phê sữa đá. Vô số những lời nhận xét trên
mạng dưới bản thu âm của Hà nghe mới dễ chịu làm sao: Mình nhớ Sài Gòn
thật đấy, không biết khi nào có dịp trở lại... Nghe một lần lại muốn
nghe mãi... Ca từ rất đời thường nhưng không nhàm chán, như là một cuộc
dạo chơi... Và còn nữa với một loạt bản thu âm như Một thế giới (được
chọn là ca khúc chính thức cho Chiến dịch chống biến đổi khí hậu toàn
cầu 350.org), Nơi ấy, Phố, Biển xanh & nắng vàng, Như là mơ... Bài
nào cũng được các bạn trẻ đón nhận nồng nhiệt, ưu ái, nằm trong top10
của Xone FM hay YanTV.



Và sống với những nốt trầm

"Này chị có thấy cái tên Hà Okio hơi ngoại lai không? - Hà bật hỏi - Thế
mà nó lại đến như sự tình cờ, Hà lập nick yahoo mà lấy tên thật Lương
Ngọc Hà thì không được, khi đó Hà đang thích ca sĩ Nokio nên bỏ chữ N đi
lấy thành Hà Okio - riết rồi bạn bè gọi tên đó đến giờ!". Thật khó mà
hình dung anh chàng rapper Hà Okio đội mũ lưỡi trai, đeo kính đen, mặc
đồ bụi phủi trên sân khấu với Hà Okio trắng trẻo thư sinh, mắt mí lót
đang ngồi trước mặt rất đỗi hiền lành. Không theo đạo nào ngoài đạo ông
bà - hay nói chính xác hơn là chỉ đọc sách và nghiên cứu về nhiều tôn
giáo để tìm kiếm những triết lý sống cho riêng mình - nhưng Hà Okio ăn
chay trường đã gần mười năm nay.


Cái cớ của việc ăn chay cũng có cả việc phải chấp nhận một nỗi đau không
dễ dàng tám năm về trước: ba mất. Thần tượng duy nhất ba và mẹ - hai
con người mà Hà rưng rưng nhắc đến những kỷ niệm từ cái thuở Hà mới hai
tháng tuổi, gia đình nghèo khó quá phải chuyển vào Nam lập nghiệp. Ban
đầu không có nhà, mẹ Hà phải ngủ nhờ ở ngoài chợ. Rồi mướn một mái nhà
và mẹ thì ra bán báo ở chợ Phú Nhuận, người giữ Hà sẽ bế Hà ra đó để mẹ
cho bú sữa khi Hà đói. "Chị có hình dung cái cảnh một đứa bé cứ ngày
ngày được bế ra chợ để bú sữa không? Là Hà đấy. Và khi mua được nhà, nhà
Hà rộng chỉ bằng đúng sải tay thôi (Hà dang tay ra để miêu tả) nhưng mà
nợ thì đầm đìa. Sáng mồng một tết người ta còn đến ngồi trước cửa nhà
Hà để đòi nợ. Năm con người sống trong căn nhà đó, mái tôn mùa nắng thì
trời ơi là nóng, mùa mưa thì dột kinh hoàng! Vậy mà ba mẹ Hà đã nuôi ba
chị em Hà nên người, đứa nào cũng là người đàng hoàng, không thần tượng
sao được hả chị! Từ hai bàn tay trắng mà ba mẹ Hà đã làm lụng để trả hết
nợ, món nợ tưởng không bao giờ trả được, khi biết hết nợ ba của Hà đã
khóc...".


Thú nhận mình đã quen với việc tư duy bằng tiếng Anh trước cả tiếng Việt
(bởi thế nên viết ca khúc tiếng Anh Your heart chẳng khó khăn gì - khởi
nghiệp cũng là hát tiếng Anh đó thôi) nhưng trong câu chuyện với Hà,
cái mà Hà luôn nhắc tới như sự chiêm nghiệm lại thường là từ ông bà mình
nói, người xưa bảo, người Việt mình hay nghĩ thế này... thậm chí trích
dẫn cả Nguyễn Du cùng các bậc tiền nhân khác. Hà bảo mình đang tu nhưng
mà không giống như các bậc tu hành xuất thế, Hà đang nhập thế - tu giữa
đời thường một cách bình an. "Ăn chay giúp Hà thấy sống nhẹ nhõm. Ngày
xưa Hà thích hát tiếng Anh, ngại cái tên Hà Okio của mình, còn giờ thì
hát tiếng Anh - tiếng Việt đều tốt, tên gì cũng được luôn!".

Nguồn: Tuổi Trẻ